آشنایی با کاخ شیروان شاه باکو در آذربایجان
به گزارش وبلاگ شخصی من، کشور آذربایجان و شهر باکو یکی از مقاصد گردشگری محبوب در میان ایرانیان است و هر ساله ایرانیان زیادی به آذربایجان سفر می نمایند. از آنجایی که آذربایجان کشور همسایه ایران است و فاصله نزدیکی دارد، سفر به این کشور سفری ارزان برای شما و خانواده تان خواهد بود. کشور مدرن آذربایجان و بعلاوه شهر ساحلی باکو دارای شمار بسیار زیادی جاهای دیدنی و جاذبه های منحصر به فرد و مکان های تاریخی ارزشمند است. یکی از این مکان های تاریخی زیبا و دیدنی کاخ شیروان شاه است که در ادامه به آن میپردازیم.
کاخ شیروانشاه (Palace of the Shirvanshahs) یا شروان شاهان بزرگترین بنای شروانشاهان از حکومت های محلی که در شیروان قفقاز مصادف با حکومت عباسیان تشکیل و در دوران صفویان به دست شاه تهماسب یکم برچیده شده بود می باشد و امروزه در زمره میراث جهانی سازمان یونسکو در سال 2000 در کشور جمهوری آذربایجان ثبت شده است.
تاریخچه
کاخ شیروان شاهان بین قرن های 13 الی 16 میلادی بنا شد. بعضی ساختمان ها از جمله کاخ در اوایل قرن 15، در دوره حکمفرمایی شیروانشاه خلیل الله یکم بنا شد.
پس از استیلای باکو به به وسیله امپراتوری عثمانی، دروازه ای در قلمروی مجتمع کاخ ساخته و به همراه دیوار کاخ که آن را از سمت شرق احاطه می کرد، نام سلطان مراد یکم بدان گذاشته شد. این بنای باستانی از قرن 19م تا به حال چند بار مورد بازسازی واقع شد.
پس از وقوع زمین لرزه ای مهیب در شهر شاماخی در سال 1192م. شیروان شاه اخستان یکم دربار خود را از شهر شاماخی به باکو منتقل کرد. به گفته سارا آشوربیگ لی تاریخدان اهل جمهوری آذربایجان، کارهای عملیاتی ساخت و ساز کاخ شیروان شاهان در عهد سلطنت ابراهیم یکم پدر شیروان شاه خلیل الله یکم شروع گشت.
در آرشیوها آمده است که بعد از آنکه قرا یوسف، سلطان پادشاهی قراقویونلو در جنگ چالغان به سال 1412م بر ابراهیم یکم چیره شد و وی را به اسارت خود درآورد، طلاها و جواهراتی که در دربار مورد نگهداری بودند را، از وی به منزله باج مطالبه نمود. بخش هایی از مجموعه کاخ در دوران حکمرانی خلیل الله یکم بنا شد. مجموعه در دوران باستان مساحت پهناوری را دارا بود. در قلمروی مجموعه خانه هایی برای اقامت خدمتکاران کاخ و سپاهیان موجود بود.
بخش مرکزی کاخ ساخته شده در اواخر قرن 14 و مسجد کیقوباد از اولین بناهایی هستند که در قلمروی مجموعه بنا شده اند. احتمال می رود که شیروان شاه کیقوباد یکم (طول فرمانروایی: 1317 تا 1348م) در شهر باکو زندگی می نموده و نام وی بدین مسجد گذاشته شده است.
آرامگاه، کاخ و مسجد با استفاده از مصالح یکسان و بر اساس سبک منبت کاری و معماری یک گونه ساخته شده است که دارای ظاهری زیبا و معماری ای ارزشمند هستند.
معماری
ساختمان کاخ شیروان شاهی باکو که در 2 طبقه بنا شده است، شامل ساختمان اصلی کاخ، دو مسجد با مناره، مخزن آب، بقایایی از یک حمّام، دروازه مراد یا دروازه شرقی و بعلاوه مقبره سید یحیی باکویی است. مقبره پادشاه خلیل الله، مادر و پسرانش نیز در قصر شیروان شاه باکو است.
در مجموع، 52 اتاق در کاخ وجود داشت که با گذر زمان و آسیب های وارده به آن، بسیاری از اتاق ها نابود شد. طبقه اول مورد استفاده خدمتکاران بود و طبقه دوم آن به شاه و خانواده اش اختصاص داشت.
بخش مرکزی کاخ با استفاده از سنگ های ضخیم تری بنا شده است. در ورودی اصلی واقع در نمای غربی با سردری مرتقع مزین گشته است. محتملا این تالار به عنوان سالن پذیرایی از مهمانان مورد استفاده قرار می گرفته است. پشت آن راهروی هشت ضلعی کوچکی واقع شده است، که تالار را با سایر اتاق ها متصل می نماید.
روزنه های شکاف مثل در زوایا موجود می باشد، که به عنوان راه ارتباطی سرو می نموده است. اتاق ها و تالارهای طبقهٔ دوم مجلل تر است. پنجره های نماهای جنوب و شرق طبقه دوم مشرف بر خلیج باکو می باشد. افزون بر این، اتاق های مد نظر گرفته شده برای شاه و خانواده اش نیز در این طبقه قرار می گیرد.
مجتمع کاخ به جز کاخ شیروان شاهان شامل دیوان خانه، آرامگاه شیروان شاهان، مسجد شاه، حمام کاخ، آرامگاه دانشمند کاخ سید یحیی باکوی و به جای مانده های مسجد کی قوباد می باشد.
دسترسی
کاخ شیروان شاهی در بخش مرکزی باکو و قسمت تاریخی ایچری شهر باکو واقع شده است. ایچری شهر باکو که یکی از جاذبه های شاخص و دیدنی باکو است پر از جاهای دیدنی و زیبا و رستوران ها و کافه های متععد است و همواره پر از جهانگرد های مشتاق است.
بنابراین شما میتوانید با رفتن به این قسمت شهر علاوه بر بازدید از کاخ شیروان شاهی از گشت و گذار در بافت قدیمی ایچری شهر و آشنایی با فرهنگ آذربایجان لذت ببرید.
آدرس کاخ شیروان شاهی: Baku, Azerbaijan , Located in Icherisheher
ساعت بازدید: همه روزه از ساعت 10:00 تا 18:00
هزینه بازدید: به ازای هر نفر 4 منات آذربایجان
منبع: گردشبان