تمدید شب مردگی در تهران - وبلاگ شخصی من

به گزارش وبلاگ شخصی من، احیای زیست شبانه در تهران موضوعی است که از سال 96 با استقرار شورای شهر پنجم به عنوان یک دغدغه در سطح مدیریت شهری مطرح و دنبال شد اما سابقه ورود مدیریت شهری به بحران تخلیه جمعیتی در مرکز شهر به چند سال قبل از آن باز می شود.

به گزارش دنیای اقتصاد، مدیریت شهری وقت در سال 94 طرحی با عنوان احیای محدوده مرکزی شهر تهران در حد فاصل چهار بزرگراه مهم مرکز را تدوین کرد و بنا بر این بود که هسته مرکزی تهران به ویژه پهنه هایی از منطقه ها 6، 7، 11 و 12 با اجرای راهبردهای ویژه ای از شب مردگی نجات و تغییر چهره پیدا کند. این واقعیت که خلوت شدن محله های اداری در شب خطر بروز آسیب های اجتماعی در این محلات را دو چندان می کند، موجب شد مدیران شهری به ویژه پس از شکل گیری موج تغییر کاربری از مسکونی به اداری و تجاری در منطقه ها مذکور، درصدد چاره اندیشی برای مهار این آسیب برآمدند.

به این ترتیب برنامه ریزی برای توانمندسازی بافت های اداری مرکز شهر با در نظر گرفتن ملزومات لازم از آن موقع حداقل روی کاغذ کلید خورد اما چرا تا به امروز به نتیجه ای نرسیده است؟ کارشناسان شهری درباره ریشه ناکام ماندن سیاست هایی که تا به امروز برای احیای مرکز و نجات از شب مردگی به مساله مخالفت نهادهای درگیر در امر مدیریت شهری به عنوان عامل اصلی اشاره می نمایند. از همان سال ها مخالفت های زیادی با احیای زیست شبانه در تهران صورت می گرفت.

هر چند اهداف پیش بینی شده در قالب برنامه توسعه زیست شبانه از آن سال ها تا به امروز هنوز به جایی نرسیده است، اما واقعیت این است که سبک زندگی شهروندان به ویژه جوانان طی سال های گذشته دستخوش تغییرات تدریجی شده و خواه ناخواه، شب های تهران امروز با یک دهه قبل شرایط متفاوتی دارد. در ساعات نیمه شب در بعضی خیابان ها و بزرگراه ها خودروهایی در حال حرکت هستند اما تقریبا هیچ کسب و کاری به آنها سرویس نمی دهد. به جز معدود رستوران ها و خدماتی که پیروز به کسب مجوز فعالیت 24 ساعته شده اند، در تهران هیچ فضایی برای پاسخ به احتیاج زیست شبانه طراحی نشده است و حتی کسب و کارها از فعالیت پس از ساعت 12 منع می شوند، چراکه ظرفیت لازم برای تامین امنیت آنها در این ساعات از شبانه روز وجود ندارد.

در دوره کنونی مدیریت شهری نیز نسبت به احیای زیست شبانه مخالفت هایی اجرا شده و این موضوع دست کم طی این سال ها دغدغه مدیران شهری نیست. اما با این حال کارشناسان اعتقاد دارند مسیری در حال طی شدن است که نتیجه آن گنجانده شدن مساله احیای زیست شبانه در محتوای برنامه کاری مدیریت شهری نه به عنوان یک موضوع مستقل بلکه به عنوان یکی از اهداف توسعه شهری است. به عبارت دیگر چه بخواهیم و چه نخواهیم سبک زندگی افراد تحت تاثیر پیشرفت های فناورانه به نحوی در حال تغییر است که تهران نیز خود به خود به سمت پویاتر شدن شب هایش پیش خواهد رفت و به تدریج همه مدیران مرتبط با این واقعیت روبرو می شوند که در برابر عمل اجرا شده قرار گرفته اند.

در عین حال تجربه مدیران شهری سابق تهران که نسبت به نجات تهران از شب زدگی به ویژه در پهنه های اداری و تجاری مرکز شهر دغدغه داشته اند نشان می دهد یکی دیگر از موانع احیای زیست شبانه در مرکز مساله کمبود زیرساخت بوده است. مقصود از زیرساخت این است که باید فضاهای مفرحی برای گذران اوقات فراغت در شب ها پیش بینی گردد و زیست شبانه صرفا به باز بودن مال ها و رستوران ها بسنده نگردد. بنابراین مدیریت شهری باید به عنوان مقدمه مقابله با شب مردگی، فکری برای پاسخ به احتیاج اقشار مختلف جامعه به ویژه جوانان که انگیزه و انرژی گذران اوقات فراغت در بیرون از خانه حتی در آخرین ساعات شب را دارند بکند و زیرساخت های تفریحی و تفرجی را توسعه دهد. البته بعضی نگرانی های اجتماعی نیز درباره زیست شبانه در شهری مثل تهران، به خصوص در این ایام که گروه هایی از شهروندان در صدد یافتن فضایی برای اعلام نظر خود درباره دیدگاه های رسمی و رایج هستند، وجود دارد. اینکه ممکن است شهروندان از ساعات شب برای برگزاری تجمع استفاده نمایند، حداقل این روزها به عنوان یک نگرانی اجتماعی و سیاسی می تواند در اذهان متولیان مربوطه مطرح باشد. اما گذشته از این، آنچه موجب شده حتی پیش از ایام اخیر نیز زیست شبانه عملا پا نگیرد، وجود موانع زیرساختی و امنیتی است.