چگونه برای اولین بار 31 استان، 31 بودجه اختصاصی دریافت می کنند؟ - وبلاگ شخصی من

به گزارش وبلاگ شخصی من، تهران (پانا) - یکی از ویژگی های مهم بودجه 1401 تخصیص بودجه استانی از محل طرح های استانی صندوق پیشرفت و عدالت است که پیش از این با نام صندوق کارآفرینی و امید فعالیت می کرد، نائب رئیس دوم کمیسیون تلفیق، کارآیی بیشتر صندوق عدالت را در فروش اموال ، کسب اقتصادیات و استفاده این منابع در همان استان در جهت تحقق طرح های رشد اقتصادی عنوان می کند.

در لایحه بودجه 1401 برای نخستین بار استان ها به طور مستقیم درگیر بودجه بوده و نقش مهمی برای آن ها تعریف شده است. با مبنا قرارگرفتن آمایش سرزمین در تدوین نخستین لایحه بودجه دولت سیزدهم، تمرکززدایی و توسعه متوازن نیز در دستور کار قرار گرفته است. بدین ترتیب برای سال آینده و در قالب سند اقتصادی دولت، سهم و نقش هر استان برای دستیابی به اهداف کلان، تعیین شده تا با قرار دادن تکه های پازل استانی در نهایت رشد اقتصادی 8 درصدی برای کشور حاصل شود.

نمی شود این همه ساختار و نهاد ایجاد کرد اما اختیار و اعتبار نداد

ابراهیم عزیزی نائب رئیس دوم کمیسیون تلفیق در گفت وگو با پانا درباره استانی شدن بودجه بیان کرد: یکی از بحث های جدی که در کشور نیاز داریم و آن را دنبال می کنیم تا به اجرا برسد این است که موضوع تمرکززدایی در کشور اتفاق بیافتد و از اقدامات متمرکز پرهیز شود. کشورما به هر دلیلی یک کشور مرکزگرا شده است و تمام وزارتخانه ها و دستگاه های اجرایی تلاش می کنند اختیارات را در قبضه خودشان داشته باشند و کمتر راضی می شوند اختیارات خود را به استان ها و شهرستان ها واگذار کنند. این در حالی است که باید برای دسترسی آحاد مردم از رویکردهای تمرکزی پرهیز کنیم و به رده های استانی و ساختارهای متعدد و فراوانی که ایجاد کرده ایم، اعتماد کنیم.

وی اضافه کرد: ما این همه سازمان و نهاد ایجاد کرده ایم اما به آن ها اختیار و اعتبار نمی دهیم. این موضوع که ما تشکیلات و رده داشته باشیم اما اختیارات و منابع نداشته باشیم به این معنی است که وجودشان غیرضروری است و به طور طبیعی دیگر هیچ گونه کارآمدی ندارند و بنابراین باید تلاش کنیم به سمت ساختارهای غیرمتمرکزتر برویم و اختیارات و مأموریت هایی برای استان ها تعریف کنیم تا از منابع شان به نحو مناسب استفاده کنند.

عزیزی: وقتی مدیران استان و شهرستان بدانند که هر چه بیشتر تلاش کنند منابع بیشتری را برای حوزه مأموریتی خودشان می توانند تعریف کنند ناخودآگاه پیگیری و تلاش مستمرتری برای رسیدن به هدف دارند. استان ها پتانسیل اجرایی شدن این طرح را دارند و یکی از ضمانت های اجرایی اش همان نظارت مجلس و قانون گرایی مدیران است

بودجه استانی روزنه امید استان ها است

نائب رئیس دوم کمیسیون تلفیق اظهار کرد: این اقدام یک حُسن دیگری که دارد این است که در واقع میل و رغبت و انگیزه را بالا می برد. وقتی مدیران استان و شهرستان بدانند که هر چه بیشتر تلاش کنند، منابع بیشتری را برای حوزه مأموریتی خودشان می توانند تعریف کنند ناخودآگاه پیگیری و تلاش مستمرتری برای رسیدن به هدف دارند.

ابراهیم عزیزی درباره اندازه توجیه شدن استان ها و شهرستان ها در موضوع بودجه استانی و مکانیزم اجرایی شدن این طرح و ضمانت اجرای آن گفت: استان ها، پتانسیل اجرایی شدن این طرح را دارند و اگر در قوانین گنجانده شود، قاعدتاً یکی از ضمانت های اجرایی اش همان نظارت مجلس و قانون گرایی مدیران است.

صندوق پیشرفت و عدالت ایران قانونی بودجه استانی را افزایش می دهد

وی درباره تفاوت کارآیی صندوق کارآفرینی امید که در گذشته وجود داشت و حالا به صندوق پیشرفت و عدالت ایران تغییر نام داده تا در اجرایی شدن طرح بودجه استانی کمک کند، اظهار کرد: صندوق کارآفرینی امید بیشتر رویکردش به تأمین تسهیلات برای ایجاد اشتغال های خرد و کوچک است درحالی که این صندوق می تواند به موضوعات بیشتری ورود پیدا کند و در تأمین منابع برای برخی از پروژه های استانی فعال باشد و فراتر از اشتغال به موضوع نگاه کرد. درواقع اختیارات و منابع بیشتری می تواند به خودش اختصاص دهد. به لحاظ قانونی هم اگر رأی بیاورد قانونی است، البته بیشتر مجلس نسبت به این موضوع رویکرد مثبت دارند.

آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی نیز در گفت وگو با پانا درباره روش های اقتصادی استانی شدن بودجه گفت: قبلاً که بودجه استانی نبود هر بودجه ای قابلیت استانی شدن داشت. به طورکلی بودجه می تواند بر اساس نوع پروژه باشد و هزینه ها بر اساس مکان، استان و نوع فعالیت تعریف شوند. همچنین بودجه می تواند با محل تخصیص باشد یا با موضوع تخصیص بودجه باشد.

شفاف کنیم هر استان چرا سهم بیشتر یا کمتری از بودجه استانی دارد

وی اضافه کرد: به نظر من استانی شدن بودجه قدم خوبی است اگر بحث شیوه انتخاب در فضایی باشد که با ملاحظات اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی همراه باشد. برای مثال استانی که بیشترین سهم را از بودجه استانی می برد براساس صنایعش این سهم را می برد یا بر اساس اقتصادیاتی که از مردم آن استان گرفته می شود؟ یا اینکه براساس اندازه محرومیت آن استان تخصیص بودجه تعریف می شود. نباید روش تخصیص بودجه استانی به گونه ای باشد که استان های برخوردار، برخوردارتر شوند.

بغزیان: آنچه در این نوع طرح ها مهم است این است که تعیین و شفاف باشد که بر چه اساسی به هر استانی یک درصدی تعلق گرفته است. نکته مهم دیگری که نباید از آن غفلت کرد این است که به هرحال بودجه ما وزنه سیاسی هم دارد و کشمکش ها سیاسی را هم در این موضوع باید لحاظ کرد

در تخصیص ها از سیاسی بودن بودجه غفلت نکنیم

این کارشناس اقتصادی درباره این موضوع که آیا در روش های اقتصادی امکان فراهم کردن زیرساخت های اجرایی شدن چنین طرح هایی وجود دارد یا خیر، گفت: در روش بودجه ریزی علمی این امکان وجود دارد و همه روش های بودجه ریزی تعیین شده است، مخصوصاً در کشورهای سوسیالیستی بسته به توانایی های آن کشور و ضروریاتش شیوه بودجه ریزی خاصی اتخاذ می شود. آنچه در این نوع طرح ها مهم است این است که تعیین و شفاف باشد که بر چه اساسی به هر استانی یک درصدی تعلق گرفته است. نکته مهم دیگری که نباید از آن غفلت کرد این است که به هرحال بودجه ما وزنه سیاسی هم دارد و کشمکش ها سیاسی را هم در این موضوع باید لحاظ کرد.

بغزیان گفت: در تخصیص بودجه استانی شفاف و تعیین تعیین شود که برای مثال در شهرهای پیشرفته ای مانند اصفهان باید برای آبش تدبیر شود و یا برای مثال اگر بخواهیم برای کرمان معدن بزنیم حتماً مسئله آب این استان را هم در نظر بگیریم. این یعنی عدالت در بودجه ریزی استانی که خب هم از نظر استانی تکنولوژی اش هست و هم روش های درستش وجود دارد.

حال که برای اولین بار در بودجه 1401 قرار است شاهد جدی گرفتن استان ها در حق طبیعی شان باشیم چه بهتر که مسئله نظارت بر اجرای خوب این طرح هم زمان با ابزارهای قانونی مورد تاکید قرار گیرد تا در بلندمدت شاهد شکوفایی و اثرگذاری خوب این طرح در سطح استان ها باشیم.