سوء هاضمه چیست و چگونه درمان می شود؟
به گزارش وبلاگ شخصی من، سوء هاضمه (dyspepsia)، حالتیست که شما سریعا بعد از خوردن غذا، احساس سیری و پری می کنید. اغلب مواقع جای نگرانی برای ابتلا به این حالت وجود ندارد. سوء هاضمه اغلب منجر به ایجاد علائمی مثل سوزش سر معده بعد از خوردن و آشامیدن، احساس نفخ و سیری، ایجاد بادگلو به شکل مداوم و احساس تلخی و برگرداندن غذا یا مایعات به دهان می شود. شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که برای سوء هاضمه چی بخوریم؟ یکی از بهترین مکمل ها برای رفع این حالت، مکمل لیپومان است. در کنار آن، استفاده از داروهای کنترل کننده تولید اسید معده و پروبیوتیک ها نیز می تواند استفاده شود.
سوء هاضمه چیست؟
سوء هاضمه، حالتیست که شما بعد از نوشیدن یا خوردن غذاها، به سرعت احساس می کنید سیر شده اید. همچنین احتمالا به طور مداوم، شکمتان نفخ دارد و بادگلو می زنید. در مواردی حتی اشتهای شما، به علت احساس سیری، از بین می رود.
علت ایجاد سوء هاضمه چیست؟
دلایل زیادی برای ابتلا به سوء هاضمه وجود دارد. از مهم ترین و رایج ترین آن ها، سبک زندگی، مصرف داروهای خاصی و ابتلا به اختلالات مختلفی هست که منجر به ایجاد این حالت می شود.
سبک زندگی:
درواقع زمانی که شما نتوانید به خوبی غذایتان را هضم کنید، به سوء هاضمه مبتلا می شوید. این عدم هضم مناسب، ممکن است به علت سریع خوردن غذا یا مصرف حجم بالای غذا در شما باشد.
همچنین مصرف غذاهای تند و چرب، احتمال ایجاد این حالت را بالاتر می برند. درازکشیدن بعد از خوردن غذا نیز از دیگر علل این اتفاق است.
سیگارکشیدن، مصرف الکل و استرس، دلایل دیگریست که می توانم به آن ها اشاره کنم/
داروها:
درواقع سوء هاضمه، می تواند عارضه جانبی مصرف داروهای خاصی باشد. داروهایی مثل ضدالتهاب های غیراستروئیدی (ناپروکسن، ایبوپروفن، آسپرین و …) از دسته آن داروهایی هستند که منجر به ایجاد سوء هاضمه می شود. همچنین آنتی بیوتیک ها نیز از دسته داروهایی هستند که مسائل گوارشی مختلفی، از جمله سوء هاضمه ممکن است برایتان پیش بیارد.
ابتلا به برخی بیماری ها:
ابتلا به بیماری های مختلفی، می تواند منجر به ایجاد سوء هاضمه در شما شود. از جمله آن شامل موارد زیر است:
- ابتلا به رفلاکس معده (GERD)
- زخم معده
- عدم تحمل لاکتوز، گلوتن و سایر موارد
- سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
- سرطان معده
- ابتلا به ناهنجاری های پانکراس یا مجاری صفراوی
- ابتلا به میکروب معده (هلیکوباکتر پیلوری)
- باردارشدن (خصوصا از هفته 27 به بعد)
از کجا متوجه شوم به سوء هاضمه مبتلا هستم؟
ابتلا به سوء هاضمه، علائمی را در پی دارد. به عنوان مثال شما احساس سیری می کنید، دائما نفخ دارید، سوزش سر معده دارید، ممکن است موادغذایی از معده تان به داخل دهانتان بازشود و حالت تهوع و استفراغ داشته باشید. در پی ایجاد این علائم، کاهش وزن قابل توجه، مدفوع سیاه، مشکل در بلع و بالاآوردن چیزی مثل خون را ممکن است تجربه کنید.
برای سوء هاضمه چی بخوریم؟
دسته مختلفی از داروها می توانند برای بهبود علائم سوء هاضمه موثر باشند. هرچند در کنار آن، ممکن است عوارض جانبی را تجربه کنید.
دسته اول: مکمل لیپومان:
این مکمل، حاوی 600 میلیگرم عصاره برگ کنگرفرنگی است و در بهبود حالات سوءهاضمه و کاهش نفخ، تهوع و احساس پری، نقش دارد. شما می توانید روزانه و بعد از غذا، از این مکمل استفاده نمایید. این مکمل در افراد مبتلا به اختلالات انسدادی صفرا و سنگ صفرا و خانم های باردار و شیرده، منع مصرف دارد.
دسته دوم، آنتاگونیست های گیرنده H2:
این دسته از داروها، مثل فاموتیدین می باشند که در کنترل میزان اسید معده نقش دارند. عوارض جانبی این دسته از داروها، شامل احساس تهوع، یبوست، اسهال، سردرد و خون ریزی یا کبودی می باشد.
دسته سوم، مهارکننده های پمپ پروتونی:
این دسته از داروها مثل پنتوپرازول، در کنترل میزان اسید معده نقش دارند اما از گروه قبل قوی تر می باشند. عوارض جانبی این دسته از داروها، شامل احساس تهوع، یبوست، اسهال، سردرد، کمردرد، سرفه، سرگیجه و درد شکمی می باشد.
دسته چهارم: پروبیوتیک ها:
این دسته از داروها، عملکرد ماهیچه های گوارشی را بهبود می بخشند؛ هرچند ممکن است عوارض جانبی مثل افسردگی، اضطراب، خستگی و حرکات اسپاسمیک داشته باشند.
راهکارهای خانگی برای بهبود علائم سوءهاضمه، شامل چه مواردی می شود؟
علاوه بر موارد قبل، شما با رعایت یکسری نکات ساده، می توانید علائم را بهبود ببخشید. به عنوان مثال:
- سعی کنید غذاهای تند و تحریک کننده سوزش سر معده مصرف نکنید.
- آهسته تر غذا بخورید.
- بلافاصله بعد از غذا، دراز نکشید.
- سیگار را ترک کنید.
- سعی کنید ورزش کنید و وزنتان را متعادل نگه دارید.
- قهوه، نوشابه و نوشیدنی های گازدار را محدود کنید.
- الکل مصرف نکنید.
- استرستان را کنترل کنید (یوگا کنید، به جلسات روان - درمانی بروید و …).
برای تشخیص سوءهاضمه، چه اقداماتی انجام می شود؟
پزشک شما، براساس پیشینه پزشکیتان، معاینات فیزیکی، اندوسکوپی گوارشی و تست های دیگر، تشخیص خودش را بیان خواهد کرد.
- پیشینه پزشکی: درواقع پزشکتان در رابطه با عادات غذایی شما، شرایط زتدگیتان و داروهای مصرفی، چه به صورت نسخه ای و چه به صورت بدون نسخه، خواهد پرسید تا تشخیصش را دقیق تر بیان کند.
- معاینات فیزیکی: پزشک شما، میزان نفخ ایجادشده در شما، صدای شکمتان، بررسی شکم از بابت بودن درد، سفتی یا توده و زردی پوست و چشمانتان را بررسی می کند.
- آندوسکوپی لوله گوارشی: آندوسکوپی درواقع برای تمایز اختلال سوءهاضمه با التهابات معده، زخم معده و یا سرطان های مربوط به شکم است. انجام این آندوسکوپی خصوصا در کسانیکه بالاتر از 55 سال سن دارند، سابقه ابتلا به سرطان را دارند، کاهش وزن داشته اند، شواهد خون ریزی گوارشی دارند و بلع سخت و حالت تهوع دارند، مهمتر است.
- تست های دیگر: از تست های دیگر می توان به تست باکتری معده(هلیکوباکتر پیلوری)، تست خون (از نظر وجود عفونت ها)، تست مدفوع و تست تنفس اوره، اشاره کرد.این تست ها برای تمییز وجود هلیکوباکترپیلوری و علت ایجاد حالت سوءهاضمه در شماست.
جمع بندی
سوءهاضمه، حالتیست که شما، احساس سیری زودرس می کنید، احتمالا نفخ بالایی دارید، ممکن است معده درد داشته باشید و حالت تهوع نیز برایتان رخ دهد. در این هنگام، شما با بازگوکردن دقیق حالات خود و انجام تست های مختلف، به پزشکتان برای تشخیص آن و علت ایجادش کمک خواهید کرد.
یکی از بهترین مکمل ها که عارضه داروهای شیمیایی را نیز ندارد، لیپومان است. در کنار آن، با توجه به تشخیص پزشک می توانید انواعی از داروهای ضداسید معده و پروبیوتیک ها را نیز استفاده نمایید.
منبع: یک پزشک